Waarom is klimaatverandering belangrijk voor de ECB?
07 november 2022
Bij de ECB vinden we klimaatverandering belangrijk omdat die van invloed is op:
- de economie, en daardoor ook op onze doelstelling om de prijzen stabiel te houden
- de banken waarop we toezicht houden om ze veilig en gezond te houden
- onze eigen risicoblootstelling
Welke invloed heeft klimaatverandering op onze economie?
Klimaatverandering brengt twee soorten risico’s mee voor de economie: fysieke risico’s en transitierisico’s.
Wat zijn fysieke risico’s?
Fysieke risico’s zijn een rechtstreeks gevolg van klimaatverandering, bijvoorbeeld stormen of overstromingen die huizen en straten beschadigen of gewassen vernietigen. Deze gebeurtenissen komen de afgelopen decennia steeds vaker voor, ze worden heviger en raken steeds meer delen van de economie.
Ook verschuivingen op langere termijn, zoals veranderende neerslagpatronen en stijgende temperaturen, kunnen de industrie en de landbouw ontwrichten. Zonder maatregelen om deze veranderingen te vertragen, zullen de gevolgen alleen maar erger worden.
Wat zijn transitierisico’s?
Het terugdringen van de CO2-uitstoot is cruciaal om de ergste gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Daarom wil de EU tegen 2050 een klimaatneutrale economie worden. Om dit doel te bereiken, moeten we al onze economische activiteiten vergroenen, met inbegrip van de manier waarop we goederen en diensten produceren, hoe we reizen en hoe we onszelf voeden. De overgang naar een groenere economie biedt grote kansen, zoals nieuwe banen en een gezondere leefomgeving.
Maar die overgang brengt ook risico’s met zich mee, vooral als het beleid ter bevordering van duurzamere activiteiten te snel gaat en bedrijven en mensen niet genoeg tijd hebben om zich aan te passen. Dan kan ertoe leiden dat bedrijven ermee stoppen, mensen hun baan verliezen en financiële activa in waarde dalen. Mogelijke oorzaken daarvan zijn regelgeving, veranderende consumentenvoorkeuren en technologische innovaties die milieuonvriendelijke producten overbodig maken. Deze risico's worden transitierisico’s genoemd.
En waarom is dit belangrijk voor de ECB?
Voor ons als ECB is het van groot belang dat we klimaatrisico’s aanpakken binnen ons mandaat. Klimaatverandering beïnvloedt hoe we de prijzen stabiel houden, hoe we toezicht houden op banken en hoe we onze eigen blootstelling aan klimaatrisico’s beheersen.
Welke invloed heeft klimaatverandering op de prijzen?
Klimaatverandering beïnvloedt de economie en dus ook de prijzen. Droogtes en bosbranden kunnen oogsten verwoesten. Overstromingen en lage waterstanden kunnen transportsystemen en toeleveringsketens verstoren, met hoge kosten voor bedrijven. Dergelijke gebeurtenissen kunnen ook een domino-effect hebben op financiële markten, waardoor instabiliteit zich kan verspreiden. Dit alles kan een impact hebben op de prijzen en op ons vermogen om die stabiel te houden.
Ook beleidsmaatregelen ter bevordering van de vergroening werken door in de prijzen. Subsidies voor investeringen in groene energie of belastingen op kolen, olie en gas kunnen de economie en de prijzen beïnvloeden.
Welke invloed heeft klimaatverandering op de banken waarop we toezicht houden?
Een van de belangrijkste taken van een bank is het verstrekken van leningen aan haar klanten, waaronder aan bedrijven. Maar een bedrijf dat door een overstroming wordt getroffen, kan in financiële problemen komen. En als het bedrijf zijn leningen dan niet kan terugbetalen, zou dit ook een negatief effect hebben op de bank.
Daarom moeten we ervoor zorgen dat banken zich bewust zijn van hun klimaatrisico’s, zoals hoge blootstelling aan CO2-intensieve sectoren of klanten in gebieden die waarschijnlijk het hardst door de klimaatverandering worden getroffen. We vragen banken om deze risico’s mee te nemen in hun strategie, governance en risicobeheersing.
Welke invloed heeft klimaatverandering op onze balans?
We moeten ook kijken naar onze eigen blootstelling aan klimaatrisico’s. Klimaatverandering kan invloed hebben op de activa in onze portefeuilles en het onderpand dat we als zekerheid accepteren als we leningen verstrekken aan banken. We moeten deze risico’s naar behoren beheersen en verminderen.
Wat doet de ECB hieraan?
We zijn niet de belangrijkste spelers bij de overgang naar een groenere economie. Regeringen en parlementen moeten het voortouw nemen, maar we zijn vastbesloten om binnen ons mandaat onze bijdrage te leveren aan de strijd tegen klimaatverandering.
We voeren een actieplan uit om klimaatverandering in ons monetair beleid te integreren en hebben van klimaatverandering een belangrijke prioriteit gemaakt in onze rol als toezichthouder. We verbeteren onze modellen, de kwaliteit van onze gegevens en de manier waarop we onze eigen risico’s beheersen.
We willen een bredere gedragsverandering bevorderen. Met onze regels kunnen we banken meer bewust maken van de klimaatrisico’s met betrekking tot de activa die ze aanhouden. Ook kunnen we ze aansporen daar opener over te zijn en ons op een consistente manier te informeren. Als banken en bedrijven zich bewuster zijn van klimaatrisico’s en transparanter worden over de gevolgen, kan iedereen daar rekening mee houden en deze factoren correct beprijzen. Ook delen we onze expertise en de lessen die we hebben geleerd om anderen aan te moedigen hun bijdrage te leveren in de strijd tegen klimaatverandering.
KLIMAATVERANDERING EN DE ECB