ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 6 Μαρτίου 2025

Καλησπέρα, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη Τύπου μας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Ειδικότερα, η απόφαση να μειώσουμε το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – το επιτόκιο με το οποίο δίνουμε την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική.

Η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο. Ο πληθωρισμός συνέχισε να εξελίσσεται σε γενικές γραμμές όπως ανέμεναν οι εμπειρογνώμονες και οι πιο πρόσφατες προβολές συμβαδίζουν με τις προηγούμενες προοπτικές για τον πληθωρισμό. Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,3% το 2025, 1,9% το 2026 και 2,0% το 2027. Η αναθεώρηση του γενικού πληθωρισμού για το 2025 προς τα πάνω αντανακλά εντονότερη δυναμική των τιμών της ενέργειας. Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής, οι εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,2% το 2025, 2,0% το 2026 και 1,9% το 2027.

Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2% σε διατηρήσιμη βάση. Ο εγχώριος πληθωρισμός παραμένει υψηλός, κυρίως επειδή οι μισθοί και οι τιμές σε ορισμένους τομείς εξακολουθούν να προσαρμόζονται στην προηγούμενη έντονη άνοδο του πληθωρισμού με σημαντική καθυστέρηση. Αλλά ο ρυθμός αύξησης των μισθών μετριάζεται όπως αναμενόταν και τα κέρδη απορροφούν εν μέρει τον αντίκτυπο του πληθωρισμού.

Η νομισματική πολιτική μας γίνεται ουσιωδώς λιγότερο συσταλτική, καθώς οι μειώσεις των επιτοκίων μας καθιστούν τη λήψη νέων δανείων λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και ο ρυθμός αύξησης των δανείων επιταχύνεται. Ταυτόχρονα, οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων που συνεχίζουν να μεταδίδονται στο ανεξόφλητο απόθεμα των πιστώσεων συνιστούν αντίξοο παράγοντα για τη χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης και οι χορηγήσεις παραμένουν συνολικά υποτονικές. Η οικονομία αντιμετωπίζει συνεχείς προκλήσεις και οι εμπειρογνώμονες αναθεώρησαν ξανά προς τα κάτω τις προβολές τους για την ανάπτυξη – σε 0,9% για το 2025, 1,2% για το 2026 και 1,3% για το 2027. Οι αναθεωρήσεις προς τα κάτω για το 2025 και το 2026 αντανακλούν χαμηλότερες εξαγωγές και συνεχιζόμενη υποτονικότητα των επενδύσεων, εν μέρει ως αποτέλεσμα του υψηλού βαθμού αβεβαιότητας όσον αφορά την εμπορική πολιτική καθώς και της ευρύτερης αβεβαιότητας σχετικά με την οικονομική πολιτική. Η άνοδος των πραγματικών εισοδημάτων και η σταδιακή εξασθένηση των επιδράσεων των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων μας εξακολουθούν να αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που στηρίζουν την αναμενόμενη ανάκαμψη της ζήτησης με την πάροδο του χρόνου.

Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες αυξανόμενης αβεβαιότητας, θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Οι αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα παρουσιάζονται σε δελτίο Τύπου διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο μας.

Θα σας παρουσιάσω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες το πώς περιμένουμε ότι θα εξελιχθεί η οικονομία και ο πληθωρισμός και στη συνέχεια θα εξηγήσω την αξιολόγησή μας όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ πιθανόν αναπτύχθηκε συγκρατημένα το τελευταίο τρίμηνο του 2024. Τους δύο πρώτους μήνες του 2025 συνεχίστηκαν πολλές από τις τάσεις του προηγούμενου έτους. Ο τομέας της μεταποίησης εξακολουθεί να ασκεί ανασταλτική επίδραση στην ανάπτυξη έστω και αν οι δείκτες ερευνών παρουσιάζουν βελτίωση. Η υψηλή αβεβαιότητα, τόσο εντός όσο και εκτός της ζώνης του ευρώ, επηρεάζει ανασταλτικά τις επενδύσεις και οι προκλήσεις όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα επηρεάζουν αρνητικά τις εξαγωγές. Ταυτόχρονα, ο τομέας των υπηρεσιών είναι ανθεκτικός. Επιπλέον, η άνοδος των εισοδημάτων των νοικοκυριών και η σθεναρή αγορά εργασίας στηρίζουν τη σταδιακή ανάκαμψη της κατανάλωσης, αν και η εμπιστοσύνη των καταναλωτών είναι ακόμη ευάλωτη και τα ποσοστά αποταμίευσης υψηλά.

Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 6,2% τον Ιανουάριο και η απασχόληση εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 0,1% το τελευταίο τρίμηνο του 2024. Ωστόσο, η ζήτηση εργατικού δυναμικού μετριάστηκε και τα πρόσφατα στοιχεία ερευνών υποδηλώνουν ότι ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης ήταν υποτονικός τους πρώτους δύο μήνες του 2025.

Η αβεβαιότητα αυξήθηκε και είναι πιθανόν να επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις και τις εξαγωγές περισσότερο από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Όμως η ανάπτυξη θα πρέπει να στηριχθεί από τα υψηλότερα εισοδήματα και το χαμηλότερο κόστος δανεισμού. Σύμφωνα με τις προβολές των εμπειρογνωμόνων, οι εξαγωγές θα πρέπει επίσης να υποστηριχθούν από την άνοδο της παγκόσμιας ζήτησης υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα κλιμακωθούν περαιτέρω οι εντάσεις στο εμπόριο.

Οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της οικονομίας. Η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρέχει έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη ανάληψης δράσεων και οι προτάσεις της θα πρέπει να εγκριθούν γρήγορα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίσουν διατηρήσιμα δημόσια οικονομικά σύμφωνα με το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ και να δώσουν προτεραιότητα σε απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και επενδύσεις στρατηγικού χαρακτήρα.

Πληθωρισμός

Ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 2,4% τον Φεβρουάριο, έπειτα από 2,5% τον Ιανουάριο και 2,4% τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat. Ο πληθωρισμός των τιμών της ενέργειας επιβραδύνθηκε σε 0,2%, έπειτα από έντονη άνοδο σε 1,9% τον Ιανουάριο από 0,1% τον Δεκέμβριο. Αντιθέτως, ο πληθωρισμός των τιμών των ειδών διατροφής αυξήθηκε σε 2,7%, από 2,3% τον Ιανουάριο και 2,6% τον Δεκέμβριο. Ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών επιταχύνθηκε σε 0,6%, ενώ ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών υποχώρησε σε 3,7% από 3,9% τον Ιανουάριο και 4,0% τον Δεκέμβριο.

Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού φανερώνουν διαρκή επάνοδο του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ο εγχώριος πληθωρισμός, που παρακολουθεί στενά τον πληθωρισμό των τιμών των υπηρεσιών, μειώθηκε τον Ιανουάριο. Παραμένει όμως υψηλός, καθώς οι μισθοί και οι τιμές ορισμένων υπηρεσιών συνεχίζουν να προσαρμόζονται στην προηγούμενη έντονη αύξηση του πληθωρισμού με σημαντική καθυστέρηση. Ταυτόχρονα, οι πρόσφατες μισθολογικές διαπραγματεύσεις υποδεικνύουν συνεχή υποχώρηση των πιέσεων από την πλευρά του κόστους εργασίας.

Η υπόθεση για υψηλότερο πληθωρισμό των τιμών της ενέργειας ώθησε τους εμπειρογνώμονες να αναθεωρήσουν προς τα πάνω την προβολή για τον γενικό πληθωρισμό το 2025. Ταυτόχρονα, οι εμπειρογνώμονες αναμένουν ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού θα συνεχίσει να επιβραδύνεται, καθώς οι πιέσεις από την πλευρά του κόστους εργασίας θα υποχωρούν περαιτέρω και η προηγούμενη συσταλτική μεταβολή της νομισματικής πολιτικής θα συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τις τιμές. Οι περισσότεροι δείκτες μέτρησης των πιο μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό συνεχίζουν να διαμορφώνονται γύρω στο 2%. Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα στηρίξουν τη διατηρήσιμη επάνοδο του πληθωρισμού στον στόχο μας.

Αξιολόγηση κινδύνων

Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη εξακολουθούν να είναι καθοδικοί. Τυχόν κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ περιορίζοντας τις εξαγωγές και εξασθενίζοντας την παγκόσμια οικονομία. Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για τις παγκόσμιες εμπορικές πολιτικές θα μπορούσε να δώσει καθοδική ώθηση στις επενδύσεις. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, συνεχίζουν να αποτελούν μείζονα πηγή αβεβαιότητας επίσης. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι χαμηλότερη εάν οι επιδράσεις της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής που εκδηλώνονται με χρονική υστέρηση διαρκέσουν περισσότερο από ό,τι αναμένεται. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη αν οι χαλαρότερες συνθήκες χρηματοδότησης και η υποχώρηση του πληθωρισμού επιτρέψουν στην εγχώρια κατανάλωση και στις επενδύσεις να ανακάμψουν ταχύτερα. Η αύξηση των δαπανών για αμυντικές ανάγκες και υποδομές θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην ανάπτυξη.

Περισσότερες τριβές στο παγκόσμιο εμπόριο θα μπορούσαν να κάνουν πιο αβέβαιες τις προοπτικές για τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ. Μια γενικότερη κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποτίμηση του ευρώ και άνοδο του κόστους των εισαγωγών, πράγμα που θα μπορούσε να ασκήσει ανοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό. Ταυτόχρονα, η χαμηλότερη ζήτηση για εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών της ζώνης του ευρώ λόγω των υψηλότερων δασμών και της αναδρομολόγησης εξαγωγών προς τη ζώνη του ευρώ από χώρες με πλεονάζον δυναμικό θα ασκούσε καθοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό. Οι γεωπολιτικές εντάσεις δημιουργούν αμφίπλευρους κινδύνους πληθωρισμού όσον αφορά τις ενεργειακές αγορές, την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση γενικότερα, θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές των ειδών διατροφής προς τα πάνω περισσότερο από ό,τι αναμένεται. Ο πληθωρισμός θα μπορούσε να διαμορφωθεί σε υψηλότερο επίπεδο εάν οι μισθοί ή τα κέρδη αυξηθούν περισσότερο από ό,τι αναμένεται. Η ενίσχυση των δαπανών για αμυντικές ανάγκες και υποδομές θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον πληθωρισμό μέσω της επίδρασής της στη συνολική ζήτηση. Αλλά ο πληθωρισμός μπορεί να διαμορφωθεί σε απροσδόκητα χαμηλά επίπεδα αν η νομισματική πολιτική περιορίσει τη ζήτηση περισσότερο από όσο αναμένεται.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Τα επιτόκια της αγοράς στη ζώνη του ευρώ μειώθηκαν μετά τη συνεδρίασή μας τον Ιανουάριο, αλλά αυξήθηκαν τις τελευταίες ημέρες ως απάντηση στις αναθεωρημένες προοπτικές για τη δημοσιονομική πολιτική. Οι μειώσεις των επιτοκίων μας καθιστούν σταδιακά τη λήψη δανείων λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και ο ρυθμός αύξησης των δανείων επιταχύνεται. Ταυτόχρονα, οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων που συνεχίζουν να μεταδίδονται στο ανεξόφλητο απόθεμα των πιστώσεων συνιστούν αντίξοο παράγοντα για τη χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης και οι χορηγήσεις παραμένουν συνολικά υποτονικές.

Το μέσο επιτόκιο για νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις υποχώρησε σε 4,2% τον Ιανουάριο, από 4,4% τον Δεκέμβριο. Αντιθέτως, το κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω της έκδοσης χρεογράφων αυξήθηκε σε 3,7%, δηλαδή κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Δεκέμβριο. Την ίδια περίοδο το μέσο επιτόκιο για νέα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια μειώθηκε σε 3,3%, από 3,4%.

Ο ρυθμός αύξησης των τραπεζικών χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκε σε 2,0% τον Ιανουάριο, από 1,7% τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο της μέτριας μηνιαίας ροής νέων δανείων. Ο ρυθμός αύξησης των χρεογράφων που εκδίδουν επιχειρήσεις επιταχύνθηκε σε 3,4% σε ετήσια βάση. Η χορήγηση ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων συνέχισε να αυξάνεται σταδιακά, αλλά παρέμεινε σε γενικές γραμμές υποτονική, με ετήσιο ρυθμό μεταβολής 1,3%.

Συμπεράσματα

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Ειδικότερα, η απόφαση να μειώσουμε το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – το επιτόκιο με το οποίο δίνουμε την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες αυξανόμενης αβεβαιότητας, θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας εντός των ορίων της εντολής που μας έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διαφυλάξουμε την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.