Eurosysteem start met volgende fase van het project voor de digitale euro

18 oktober 2023

• Raad van Bestuur start voorbereidingsfase digitale euro nu onderzoeksfase naar ontwerp en distributie van een digitale euro na twee jaar is voltooid
• Voorbereidingsfase effent de weg voor mogelijk toekomstige digitale euro. Hierin wordt gewerkt aan het afronden van het rulebook en de selectie van aanbieders voor de ontwikkeling van een platform en infrastructuur
• Voorbereidingsfase maakt de weg vrij voor een mogelijk toekomstig besluit over het uitgeven van een digitale euro

De Raad van Bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft vandaag besloten te starten met de volgende fase van het project voor een digitale euro: de voorbereidingsfase.

Het besluit volgt op de voltooiing van de onderzoeksfase, die in oktober 2021 door het Eurosysteem werd gestart om onderzoek te doen naar een mogelijk ontwerp en een distributiemodel voor een digitale euro. Op basis van de bevindingen uit deze fase, die in een vandaag gepubliceerd rapport worden toegelicht, heeft de ECB een digitale euro ontworpen die breed toegankelijk zou zijn voor burgers en bedrijven via onder toezicht staande intermediairs, zoals banken.

In het ontwerp wordt ervan uitgegaan dat de digitale euro een digitale vorm van contant geld wordt voor digitale betalingen in het hele eurogebied. De digitale euro zou breed toegankelijk zijn, kosteloos voor basisgebruik en zowel online als offline beschikbaar. De munt zou de hoogste mate van privacy bieden en gebruikers in staat stellen direct betalingen te doen met centralebankgeld. Een digitale euro zou gebruikt kunnen worden bij betalingen tussen mensen onderling, in winkels, online en voor transacties met de overheid. Er bestaat op dit moment geen ander betaalmiddel waarmee dat allemaal mogelijk is. De digitale euro zou deze leemte opvullen.

De volgende fase van het project voor de digitale euro – de voorbereidingsfase – start op 1 november 2023 en duurt in eerste instantie twee jaar. Hierbij gaat het om de afronding van het rulebook voor de digitale euro en de selectie van aanbieders die een platform en infrastructuur voor een digitale euro zouden kunnen ontwikkelen. Deze fase omvat ook testen en experimenten met het oog op de ontwikkeling van een digitale euro die zowel aan de eisen van het Eurosysteem als aan de behoeften van gebruikers voldoet, bijvoorbeeld op het gebied van gebruikerservaring, privacy, financiële inclusie en ecologische voetafdruk. De ECB zal ook tijdens deze fase voortdurend overleggen met het publiek en andere belanghebbenden. Na twee jaar zal de Raad van Bestuur beslissen of we al dan niet overgaan naar de volgende fase van de voorbereidingen, om de weg vrij te maken voor de mogelijke toekomstige uitgifte en invoering van een digitale euro.

De start van de voorbereidingsfase is niet een besluit om al dan niet een digitale euro uit te geven. Een dergelijk besluit zal pas door de Raad van bestuur worden genomen wanneer het wetgevingsproces van de Europese Unie is afgerond. De ECB zal eventuele noodzakelijke aanpassingen die uit het wetgevingstraject naar voren kunnen komen in het ontwerp van de digitale euro meenemen.

“We moeten onze munt voorbereiden op de toekomst”, aldus Christine Lagarde, president van de ECB. “We zien de digitale euro als een digitale vorm van contant geld die kosteloos voor alle digitale betalingen kan worden gebruikt en die aan de hoogste privacynormen beantwoordt. De digitale euro zou naast contant geld bestaan, dat altijd beschikbaar blijft, zodat niemand achterblijft.”

Voor de digitale euro heeft gegevensbescherming de hoogste prioriteit. Het Eurosysteem kan de persoonsgegevens van gebruikers niet zien en kan geen betalingsgegevens aan personen koppelen. De mate van privacy bij offline betalingen met de digitale euro zou vergelijkbaar zijn met die van contant geld.

De digitale euro kan weerbaarheid, concurrentie en innovatie in de Europese betalingssector bevorderen, en zorgen voor een pan-Europese betalingsoplossing onder Europees beheer. De eigen infrastructuur zou een digitale euro sterker maken en een platform bieden voor onder toezicht staande Europese intermediairs om klanten innovatieve pan-Europese betalings- en financiële diensten aan te bieden. Dit zou de efficiëntie verhogen, de kosten verminderen en innovatie bevorderen.

“Nu mensen meer en meer digitaal betalen moeten we er klaar voor zijn om een digitale euro uit te kunnen geven, naast contant geld,” zei Fabio Panetta, directielid van de ECB en voorzitter van de taskforce voor een digitale euro. “Een digitale euro zou de efficiëntie van Europese betalingen vergroten en bijdragen aan de strategische autonomie van Europa.”

Distributie van de digitale euro

Gebruikers zouden toegang krijgen tot de digitale eurodiensten via de eigen app en online toepassing van hun betalingsdienstaanbieder, of via een app van het Eurosysteem voor de digitale euro. Ook mensen zonder bankrekening of digitale apparaten moeten met de digitale euro kunnen betalen, bijvoorbeeld met behulp van een fysieke kaart van een openbare instelling zoals een postkantoor. Gebruikers zouden hun digitale euro’s bij geldautomaten ook kunnen inwisselen tegen contant geld, of vice versa.

Het Eurosysteem gaat uit van een digitale euro die voor particulieren kosteloos zou zijn voor basisgebruik. Een vergoedingsmodel tussen intermediairs en winkeliers zou ervoor zorgen dat er stimulansen zijn voor intermediairs om een digitale euro te distribueren, zoals bij andere elektronische betaalinstrumenten, en dat er voldoende waarborgen zijn tegen buitensporige dienstverleningskosten voor winkeliers. Het Eurosysteem zou instaan voor zijn eigen kosten, met inbegrip van de beheerskosten van het schema en de afwikkelingsverwerking.

Transparantie en nauwe samenwerking met belanghebbenden blijven belangrijke pijlers van het project. Het Eurosysteem heeft veel gehad aan de feedback van Europese beleidsmakers, marktdeelnemers en potentiële gebruikers, en zal actief blijven samenwerken met een breed scala aan belanghebbenden. We blijven ook nauw samenwerken met EU-wetgevers.

De media kunnen met hun vragen terecht bij Silvia Margiocco, tel. +49 69 1344 6619, of Paula González Escribano, tel. +49 1512 3815096.

Toelichting

• Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de vaststelling van de digitale euro, Europese Commissie, COM(2023) 369 final, 28 juni 2023; en Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de verrichting van digitale-eurodiensten door betalingsdienstaanbieders die zijn opgericht in lidstaten die de euro niet als munt hebben en houdende wijziging van Verordening (EU) 2021/1230 van het Europees Parlement en de Raad, COM(2023) 368 final, 28 juni 2023.
• Het Eurosysteem heeft een Rulebook Development Group opgericht. Deze biedt ondersteuning bij de opstelling van gemeenschappelijke regels, standaarden en procedures voor de digitale euro. De groep bestaat uit medewerkers van het Eurosysteem en vertegenwoordigers van de financiële sector, consumenten en winkeliers.