Waarom adviseert de ECB over EU- en nationale wetgeving?

Gezien onze rol en hoge mate van deskundigheid als centrale bank voor de euro, moeten de EU- en nationale wetgevers ons raadplegen wanneer ze nieuwe wetten voorstellen die raken aan onze taken.

Dit is vastgelegd in de oprichtingsverdragen van de EU, wat betekent dat dergelijke wetgeving pas wordt vastgesteld nadat de ECB daarover is geraadpleegd. Ons advies wordt doorgaans uitgebracht in de vorm van een door de Raad van Bestuur vastgesteld advies van de ECB.

We brengen bijvoorbeeld advies uit als het Europees Parlement of de EU-Raad nieuwe wetgeving wil maken die raakt aan het werk dat we doen, zoals het toezicht op de banken in Europa of de werking van de betalingssystemen en het toezicht daarop.

Ook kunnen we zelf advies uitbrengen als we van mening zijn dat een nieuwe wet van invloed is op onze rol.

Voorbeelden van ECB-adviezen

We hebben onder andere advies uitgebracht over wetgeving waarin limieten worden gesteld aan het gebruik van contant geld, om zo witwassen en belastingontduiking te voorkomen. Daarbij adviseren we of deze wetten niet in strijd zijn met de status van contant geld als wettig betaalmiddel.

We hebben ook advies uitgebracht over de plannen van de EU-lidstaten om nieuwe heffingen op bankwinsten op te leggen die van invloed kunnen zijn op het vermogen van banken om krediet te verstrekken aan bedrijven en mensen.

De ECB heeft advies uitgebracht over een breed scala van onderwerpen, waaronder:

• economische governance in de Europese economische en monetaire unie

• kapitaalvereisten en crisisbeheersing voor banken
• beperkingen op het gebruik van contant geld
• toezicht op betalingssystemen
• clearing van derivaten via centrale tegenpartijen
• governance van de nationale centrale banken
• aangelegenheden in verband met het Internationaal Monetair Fonds
• kredietregisters
• herstructurering van de kredietportefeuilles van banken
• nieuwe belastingen op de winsten van banken

Transparantie is belangrijk voor ons bij alles wat we doen. We publiceren onze adviezen zo spoedig mogelijk na vaststelling via EUR-Lex, en soms ook in het Publicatieblad van de Europese Unie en op onze eigen website.

Adviezen over EU-wetsvoorstellen zijn beschikbaar in alle officiële EU-talen, terwijl adviezen over voorgestelde nieuwe nationale wetgeving worden gepubliceerd in het Engels en de desbetreffende nationale taal of talen.

Wat is het juridisch kader van de ECB en welke andere rechtshandelingen kan de ECB vaststellen?

Onze doelstellingen en taken zijn vastgelegd in:

• het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (‘het Verdrag’)
• de Statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank (‘de Statuten’)

Het Verdrag en de Statuten verlenen ons de regelgevende bevoegdheden om binnen het gebied dat onder onze bevoegdheid valt verschillende soorten rechtshandelingen vast te stellen om ons werk effectiever te maken. Ook versterken ze onze onafhankelijkheid als centrale bank.

Naast adviezen kunnen we ook de volgende stukken vaststellen:

• verordeningen
• besluiten
• aanbevelingen

Deze rechtshandelingen verschillen op veel belangrijke punten. Sommige ervan zijn ‘bindend’, wat betekent dat ze regels bevatten die moeten worden nageleefd. Andere zijn ‘niet-bindend’ en geven advies of verduidelijking over een bepaalde kwestie. Sommige gaan over zeer specifieke kwesties, terwijl andere een meer algemene toepassing kennen. Daarnaast hebben ze soms betrekking op individuele landen en dan weer op het eurogebied als geheel.